گاز هیدروژن یکی از اولین گازهای شناخته شده در طبیعت است. این گاز اولین بار توسط رابرت بویل در قرن هفدهم به عنوان یک گاز جدا شده شناخته شد. اما بوداییان هنگامی که آن را در طی برخی تجارب خود مشاهده کردند، آن را "هوا سبک" نامیدند. در قرن هجدهم، هنری کاوندیش نام هیدروژن Hydrogen را برای این گاز ارائه داد. هیدروژن به عنوان یک منبع انرژی با اشتیاق در دهه‌های اخیر به ویژه با پیشرفت‌های در حوزه فناوری‌های نوین مورد توجه بسیاری از صنایع قرار گرفته است. از استفاده این گاز به عنوان سوخت در خودروهای هیدروژنی گرفته تا استفاده در صنایع شیمیایی و فرآوری فلزات، هیدروژن اکنون یکی از مهمترین منابع انرژی قابل تجدید است که توسط صنایع مختلف بهره‌برداری می‌شود.
دتکتور گاز هیدروژن چیست؟
دتکتور گاز هیدروژن (Hydrogen Gas Detector) یک دستگاه الکترونیکی است که طراحی شده است تا حضور گاز هیدروژن را در محیط اندازه‌گیری و تشخیص دهد. این دستگاه‌ها از روش‌های مختلفی برای تشخیص گاز هیدروژن استفاده می‌کنند، از جمله سنسور کاتالیکی، پلیستری و الکتروشیمیایی.
دلایل استفاده از دتکتور گاز هیدروژن
یکی از دلایل اصلی استفاده از دتکتور گاز هیدروژن، ایمنی و حفاظت در مقابل انفجارهای ناشی از حضور هیدروژن است. هیدروژن یک گاز بسیار قابل اشتعال است و حضور آن در محیط‌های بسته می‌تواند به سرعت به انفجارهای خطرناک منجر شود. این دستگاه‌ها از طریق تشخیص حتی کمترین غلظت‌های گاز هیدروژن، امکان اقدامات ایمنی و احتیاطی را فراهم می‌کنند.
ویژگی‌ها و مزایای استفاده از دتکتور گاز هیدروژن
- حساسیت بالا: قابلیت تشخیص حتی کمترین غلظت‌های گاز هیدروژن را دارد.
- سرعت واکنش سریع: دستگاه‌هایی با سرعت واکنش بالا برای تشخیص حضور هیدروژن در محیط ارائه می‌شود.
- دقت: دتکتورهای گاز هیدروژن دارای دقت بالایی در تشخیص این گاز می‌باشند.
- عدم وابستگی به شرایط محیطی: این دستگاه‌ها با ویژگی‌هایی از جمله عدم وابستگی به دما و رطوبت محیط، در شرایط مختلف کارایی دارند.
قیمت دتکتور گاز هیدروژن
قیمت دتکتور گاز هیدروژن معمولاً به عواملی مانند برند، قابلیت‌ها و ویژگی‌های فنی، حساسیت و دقت آن بستگی دارد. دتکتورهای حرفه‌ای با ویژگی‌های پیشرفته معمولاً قیمت بالاتری دارند، در حالی که دتکتورهای ساده‌تر و با کارایی متوسط می‌توانند با قیمت‌های متوسط در دسترس باشند. همچنین، هزینه‌های نصب و نگهداری نیز باید در نظر گرفته شود که ممکن است به طور قابل توجهی بیشتر از هزینه اولیه دستگاه باشد.
با توجه به تنوع مدل‌ها و برندهای دتکتورهای گاز هیدروژن در بازار، قیمت‌ها نیز متفاوت است. برخی از دتکتورها با ویژگی‌ها و فناوری‌های پیشرفته معمولاً قیمت بیشتری دارند، در حالی که دتکتورهای معمولی‌تر و با کارایی متوسط ممکن است با قیمت مناسب‌تری عرضه شوند. همچنین، عواملی مانند گستره حساسیت، دقت در تشخیص، زمان پاسخ و مدت عمر باتری نیز بر روی قیمت تأثیرگذارند. در نهایت، برای انتخاب بهترین دتکتور گاز هیدروژن باید نیازهای خود را به دقت بررسی کرده و با مقایسه ویژگی‌ها و قیمت‌های مختلف، انتخابی انجام داد که بهترین تطابق با نیازها و بودجه شما را داشته باشد. در نهایت، انتخاب دتکتور گاز هیدروژن مناسب به‌طور مستقیم به ایمنی و امنیت شما و محیط کاری شما مرتبط است و باید با دقت و توجه به جزئیات انجام شود.
نحوه انتخاب دتکتور گاز هیدروژن
برای انتخاب دتکتور گاز هیدروژن، ابتدا باید نیازهای خود را به دقت بررسی کرد. عواملی از جمله حساسیت، دقت، سرعت واکنش و هزینه‌های نصب و نگهداری باید در نظر گرفته شوند. سپس باید با توجه به محیط و شرایط کاری، دتکتور مناسب را انتخاب کرد که بتواند نیازهای موردی را پوشش دهد.
در ادامه به دو مورد از بهترین دتکتور های گاز هیدروژن در ایران می‌پردازیم که دقت اندازه‌گیری بالا و قیمت مناسبی نسبت به دیگر رقبا دارند.
دتکتور گاز هیدروژن PQD-3635
قابلیت‌های فراوان و قیمت بسیار جذاب این تجهیز، همراه با عملکرد کاملاً قابل اعتماد، از ویژگی‌هایی است که این تجهیز را به یک گزینه بی‌نظیر برای بازار ایران تبدیل کرده است.
سنسور پلی استری (کاتالیستی) مورد استفاده در دتکتور گاز هیدروژن مدل PQD-3635 برای تشخیص گاز هیدروژن با شدت انفجاری بالا طراحی شده است. این سنسور قادر است با دقت بیشتر از 1% و زمان پاسخ کمتر از 25 ثانیه، میزان هیدروژن در محیط را در بازه غلظتی 100%-0 LEL تشخیص دهد.
با توجه به دقت بالا و زمان پاسخ کوتاه این دستگاه، همراه با استانداردها و تاییدیه‌های جهانی، این دتکتور به عنوان یک تجهیز قابل اعتماد شناخته می‌شود.
جنس بخش کله‌گی این دتکتور از استیل ضد زنگL 316 ساخته شده و بخش بدنه آن نیز از همین جنس یا آلومینیوم Die-Cast با پوشش اپوکسی تهیه می‌شود.
برای اطمینان از صحت اندازه‌گیری‌ها، دتکتور قابلیت یادآوری کالیبراسیون را دارد و می‌تواند به‌طور دوره‌ای آزمایش شود تا حساسیت لازم را نشان دهد.
یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد این دتکتور، قابلیت تعویض سنسور در صورت خرابی است. همچنین، کالیبراسیون بدون نیاز به باز کردن دستگاه امکان‌پذیر است.
نمایشگر این دتکتور از نوع OLED با وضوح بالا و قابلیت خواندن از هر زاویه‌ای است. همچنین، 5 LED رنگی نیز وضعیت دستگاه را نشان می‌دهند.
در شرایط محیطی 40- تا 70+ درجه سانتی‌گراد و رطوبت 0-100%RH، این دتکتور عملکرد خوبی دارد. همچنین، با استانداردهای حفاظتی IP66 و IP65، نفوذ رطوبت و ذرات گرد و غبار ممکن نیست.
این دتکتور با مصرف انرژی کم و خروجی سیگنال استاندارد 4 الی 20 میلی‌آمپر، عملکرد عالی‌ای ارائه می‌دهد. همچنین، قلم مغناطیسی برای پارامتردهی و کالیبراسیون اضافه شده است.
استانداردها و تاییدیه‌های معتبر جهانی نیز برای این دتکتور موجود است. به عنوان مثال، تاییدیه‌های ATEX و IEC.
دتکتور هیدروژن PQD-3635 علاوه بر استفاده در پتروشیمی و صنعت نفت در اتاق باتری و واحد الکترولیز تصفیه خانه آب و فاضلاب نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
دتکتور گاز هیدروژن PE-3612
سنسور استفاده شده در دتکتور گاز PE-3612 از نوع کاتالیزوری با کیفیت بالا است و در محدوده 0 تا 100 درصد LEL عمل میکند. خروجی آن از نوع 3 سیمه آنالوگ با دقت بسیار بالا در رنج 4 تا 20 میلی آمپر است. این دتکتور قابلیت استفاده همزمان از خروجی رله‌ای (2 رله برای آلارم و 1 رله برای فالت) با خروجی آنالوگ را ندارد، پس در هنگام سفارش یکی از این خروجی‌ها را انتخاب کنید.
مدت زمان تشخیص 90 درصد از گازهای محیطی، که با T90 نشان داده می‌شود، 15 ثانیه است و خطای اندازه‌گیری آن زیر 2 درصد است که بهترین مقدار در مقایسه با رقبای آمریکایی و اروپایی مانند درگر و هانیول است. همچنین، قیمت این سری از آشکارسازهای پروسنس نیز بسیار مناسب‌تر از دیگر برنندهاست.
کد استاندارد اتکس برای دتکتور گاز PE-3612 برابر II 2G Ex db IIC T4-T5 Gb است و این دتکتور قابل استفاده در زون 1 و زون 2 است. اما امکان متصل شدن به شبکه‌های صنعتی در این تجهیز وجود ندارد.
